Virus đậu mùa khỉ có thể tạo nên một đại dịch mới tiếp theo?
Đến ngày 20/5, thêm nhiều quốc gia châu Âu báo cáo các trường hợp mắc bệnh đậu mùa khỉ hiếm gặp như Tây Ban Nha: 7 ca, Bồ Đào Nha: 14 ca, Italia: 1 ca, Anh: 7 ca, sau khi virus đậu mùa khỉ hiếm gặp – vốn chỉ xuất hiện giới hạn ở châu Phi - được ghi nhận đang có dấu hiệu bùng phát tại Mỹ và Canada.
Nhiều người lo ngại rằng trong bối cảnh thế giới vẫn chưa hoàn toàn phục hồi sau sự lây lan mạnh mẽ của coronavirus, lần đầu tiên xuất hiện tại Trung Quốc vào năm 2019, virus đậu mùa khỉ có thể tạo nên một đại dịch mới tiếp theo.
Đậu mùa khỉ là một bệnh nhiễm virus hiếm gặp, họ hàng của virus sởi – vốn đã bị xóa sổ vào những năm 1980. Virus đậu mùa có hai chủng chính là chủng Congo và chủng Tây Phi. Trong đó chủng Congo thường gây bệnh nặng hơn, với tỉ lệ tử vong khoảng 10%, và chủng Tây Phi là khoảng 1%.
Virus đậu mùa khỉ được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1958, và tên bệnh được đặt xuất phát từ thực tế là hai đợt bùng phát một căn bệnh như bệnh đậu mùa xảy ra trên những con khỉ trong phòng thí nghiệm được giữ để nghiên cứu.
Bệnh có biểu hiện tương tự như bệnh đậu mùa, và thường có triệu chứng nhẹ. Các biểu hiện chính thường gặp của bệnh là sốt, đau cơ, sưng mặt và toàn thân. Các nốt mụn nước xuất hiện trên da trong vòng 3 ngày kể từ khi bắt đầu sốt, đi kèm các triệu chứng như đau nhức cơ, nhức đầu và cảm lạnh. Các triệu chứng bệnh xuất hiện từ 5 đến 21 ngày sau khi nhiễm bệnh.
Các biến chứng của bệnh đậu mùa khỉ bao gồm nhiễm trùng thứ phát, viêm phổi phế quản, nhiễm trùng huyết, viêm não và nhiễm trùng giác mạc.
Các bác sĩ hiện vẫn chưa chắc chắn bệnh đậu khỉ lây lan chính xác như thế nào. Họ cho rằng bệnh lây lan khi tiếp xúc gần với vết thương, chất dịch cơ thể hoặc các giọt đường hô hấp của người bị bệnh. Nó cũng có thể lây lan từ vết cắn hoặc vết xước của động vật bị nhiễm bệnh, hoặc do tiếp xúc trực tiếp với giường hoặc quần áo của người bị bệnh. Hoặc có khả năng lây lan qua việc sử dụng các sản phẩm mà người bị bệnh đã sử dụng và lây lan phổ biến hơn ở những người hành nghề mại dâm.
Tổ chức Y tế thế giới (WHO), ngày 19/5, thông báo rằng đang phối hợp với giới chức y tế Vương quốc Anh và Liên minh châu Âu (EU) để đánh giá về bệnh đậu mùa khỉ. Trưởng nhóm kỹ thuật thuộc bộ phận dịch bệnh khẩn cấp của WHO, bà Maria Van Kerkhove lưu ý rằng cần "theo dõi việc tiếp xúc để bảo đảm rằng không có thêm sự lây truyền từ người sang người, cũng như truy ngược tiếp xúc để hiểu rõ hơn về nguồn lây nhiễm của các ca bệnh".
Các quan chức Anh cho biết hầu hết các trường hợp gần đây là những người đàn ông quan hệ tình dục đồng giới - và những người này không có tiền sử du lịch đến châu Phi. Điều đó cho thấy căn bệnh này đã và đang lây lan trong nước.
Hiện sự lây lan của dịch bệnh đậu mùa khỉ được cho rằng có thể kiểm soát bằng cách làm sạch các sản phẩm mà những người bị bệnh sử dụng bằng chất khử trùng.
Hiện chưa có vaccine đậu mùa khỉ, song giới chức y tế Anh cho biết vaccine đậu mùa vẫn có hiệu quả.