Trước đây, đa phần các bậc phụ huynh đều không quá đặt nặng đến giáo dục sớm cho trẻ ở giai đoạn trước 6 tuổi. Tuy nhiên, đây lại là “thời điểm vàng” não bộ trẻ có thể tiếp thu, học hỏi một cách nhanh chóng nhất.
Khi đánh giá sự phát triển não bộ của trẻ từ 0 – 6 tuổi, các chuyên gia nhận thấy não phát triển rất nhanh trong giai đoạn này – đặc biệt là từ 0 – 3 tuổi. Nếu được giáo dục đúng cách, trẻ sẽ được trang bị nền tảng vững chắc để có thể học tập, phát triển bản thân toàn diện trong tương lai. Hiện nay có rất nhiều phương pháp giáo dục sớm cho trẻ từ 0 – 6 tuổi được áp dụng tại rất nhiều trường mầm non, cùng Giáo Dục Trẻ Thơ tìm hiểu 6 phương pháp giáo dục sớm được đánh giá cao và công nhận trên cơ sở khoa học, các bậc phụ huynh có thể tham khảo để chọn trường phù hợp cho con em mình nhé
3Phương pháp giáo dục sớm cho trẻ từ 0 – 6 tuổi được áp dụng giảng dạy ở các trường mầm non hiện nay
1. Phương pháp giáo dục Shichida
Shichida là phương pháp giáo dục sớm do Giáo sư Makoto Shichida phát triển. Ông bắt đầu nghiên cứu về lĩnh vực giáo dục từ năm 1958 và dành hơn 40 năm tâm huyết về phương pháp giáo dục sớm. Vị giáo sư này mong muốn sáng lập một phương pháp có thể giúp não bộ của trẻ phát triển toàn diện và cân bằng.Theo giáo sư Makoto Shichida, mỗi đứa trẻ đều khả năng bẩm sinh riêng biệt. Nếu được giáo dục sớm cho trẻ đúng cách, trẻ có thể phát triển khỏe mạnh, toàn diện cả tinh thần, trí tuệ và thể chất. Phương pháp giáo dục sớm Shichida thích hợp cho trẻ từ 6 tháng đến 6 tháng tuổi.
Hiện tại, phương pháp Shichida không chỉ được áp dụng ở Nhật Bản mà đã được áp dụng rộng rãi ở nhiều quốc gia trên thế giới. Phương pháp này tập trung dạy trẻ những kiến thức và kỹ năng để thành công trong cuộc sống. Thông qua xây dựng môi trường thuận lợi, trẻ có thể phát huy hết khả năng thiên bẩm của mình.
Nội dung chính của phương pháp giáo dục sớm Shichida:
- Dùng hình ảnh minh họa, Flashcard.
- Nhận biết kích thước.
- Rèn luyện các ngón tay.
- Phát triển toàn diện 5 giác quan.
- Nhận biết màu sắc.
- Phân biệt hình dáng.
- Dạy trẻ cảm thụ âm thanh và phát triển thính giác.
Lưu ý khi áp dụng phương pháp giáo dục sớm Shichida cho trẻ từ 0 – 6 tuổi, bố mẹ không nên kỳ vọng quá nhiều vì con vẫn đang trong quá trình hoàn thiện bản thân. Ngoài ra, không nên tập trung vào khuyết điểm mà hãy để trẻ tự do phát triển theo khả năng. Khi dạy dỗ, nên bày tỏ sự yêu thương và tỏ ra nghiêm khắc khi cần.
2. Phương pháp giáo dục Montessori
Maria Montessori là người phụ nữ đầu tiên trở thành tiến sĩ y khoa của nước Ý. Cho đến nay, những nghiên cứu của bà vẫn được các chuyên gia đánh giá cao và áp dụng rộng rãi trong lĩnh vực giáo dục. Nguyên tắc của phương pháp giáo dục sớm Montessori là tạo môi trường thân thiện, lý tưởng với giáo cụ riêng biệt nhằm thúc đẩy tiềm năng của trẻ.
Montessori là một trong những phương pháp giáo dục sớm phổ biến nhất hiện nay. Phương pháp này được đặt theo tên của người sáng lập – Nhà Giáo dục học người Ý Maria Montessori. Sinh ra vào thế kỷ 19 – khi mà vị thế của người phụ nữ chưa được coi trọng, bà vẫn nỗ lực học tập và miệt mài với công việc nghiên cứu.
Phương pháp giáo dục Montessori dạy trẻ kỹ năng và kiến thức như sau
- Thực hành cuộc sống: Trẻ sẽ được dạy và trang bị những kỹ năng cần thiết để tự phục vụ bản thân như tự ăn uống, tự thay quần áo, tự dọn dẹp, sắp xếp đồ đạc… Ngoài ra, trẻ sẽ được dạy thêm một số kỹ năng như tưới cây, trồng cây, quét nhà.
- Giác quan: Các giáo cụ trong phương pháp Montessori sẽ giúp trẻ từ 0 – 6 tuổi phát triển toàn diện các giác quan như xúc giác, thính giác, khứu giác và vị giác. Sự hoàn thiện của 5 giác quan sẽ giúp trẻ thuận lợi khi học tập và phát triển thể chất.
- Ngôn ngữ: Giai đoạn từ 0 – 6 tuổi là thời điểm trẻ tiếp thu nhanh ngôn ngữ nói và hình thể. Thông qua các hoạt động ca hát, kể chuyện, đọc sách… khả năng phát triển ngôn ngữ của trẻ sẽ được kích thích, hạn chế tình trạng trẻ chậm nói, không có nhu cầu giao tiếp.
- Toán học: Trong giai đoạn từ 3 – 4 tuổi, trẻ đã có thể nhận diện mặt số, mặt chữ. Thông qua phương pháp Montessori, trẻ sẽ được làm quen với những phép tính đơn giản.
- Văn hóa: Thông qua các hình thức như kể chuyện, phụ huynh có thể trang bị cho bé kiến thức về nghệ thuật, địa lý, lịch sử, khoa học… Những kiến thức cơ bản này sẽ giúp khơi gợi tinh thần tự học của trẻ.
Phương pháp Montessori hướng đến xây dựng tính tự lập, độc lập ở mỗi trẻ. Phương pháp giảng dạy sinh động tạo cảm giác hào hứng, khai mở sự sáng tạo, kích thích bé tìm tòi những điều mới mẻ trong cuộc sống. Montessori giảng dạy dựa trên sự phát triển của trẻ thay vì áp dụng chương trình giáo dục theo độ tuổi.
Ưu điểm của phương pháp Montessori
- Không áp đặt trẻ, tôn trọng sự riêng tư của trẻ cả về tính cách, sở thích, nhu cầu.
- Xây dựng môi trường học tập thân thiện, nói không với những hình thức trừng phạt như đánh đòn, la mắng, phê bình trước lớp.
- Trẻ có thể tự lựa chọn hoạt động để rèn luyện tính tự lập.
- Trẻ không bị làm phiền trong quá trình học tập.
- Kết hợp vừa học vừa chơi, mang lại sự hứng thú khi học tập.
- Dạy trẻ cách học đi đôi với thực hành.
Khái quát lại thì Montessori là phương pháp giáo dục sớm phụ huynh nên cân nhắc. Với phương pháp này, trẻ sẽ trở nên tự lập, không quá phụ thuộc vào gia đình. Đa phần những trẻ được giáo dục bằng phương pháp Montessori đều dễ dàng thích nghi khi bước vào môi trường tiểu học.
3. Phương pháp giáo dục Reggio Emilia
Tại các trường mầm non sử dụng phương pháp Reggio Emilia phù hợp với trẻ từ 2 – 6 tuổi. Đây là giai đoạn trẻ đã có nền tảng về ngôn ngữ và nhận thức cộng với sự hiếu kỳ, tò mò về cuộc sống xung quanh. Vì vậy, phụ huynh có thể khai thác sự tò mò để giúp trẻ tăng vốn kiến thức và trang bị những kỹ năng cần thiết.
Những lợi ích mà phương pháp giáo dục sớm Reggio Emilia mang lại cho trẻ dưới 6 tuổi
- Gia tăng sự gắn kết của trẻ với gia đình, thầy cô
- Phương pháp giáo dục Reggio Emilia tập trung vào môi trường mở. Vì vậy, gia đình cần phải chọn môi trường phù hợp (sân vườn, công viên, bãi biển…) để có thể thực hiện phương pháp này.
- Trang bị kiến thức, gia tăng vốn từ… thông qua môi trường xung quanh.
- Rèn luyện tư duy.
- Trang bị kỹ năng giải quyết vấn đề.
- Phát triển ngôn ngữ, hoàn thiện về cảm xúc
Phương pháp giáo dục Reggio Emilia tập trung vào việc cho trẻ tự do khám phá, tìm tòi, gia tăng khả năng tư duy bằng cách đặt câu hỏi thay vì cung cấp kiến thức một chiều. Học tập dựa trên tinh thần tự nguyện giúp trẻ tiếp thu kiến thức nhanh chóng và luôn giữ được sự hào hứng.