Thói quen của ba mẹ ảnh hưởng đến con cái như thế nào?
Nhiều nghiên cứu tâm lý mới đây đã chỉ ra sự tương tác chặt chẽ giữa các yếu tố trong hôn nhân của cha mẹ khi dự đoán về tương lai của con mình. Hãy nhớ rằng, ba mẹ luôn là tấm gương để con học hỏi. Trẻ con bắt chước rất giỏi và sẽ học dễ dàng hơn nếu được quan sát. Chúng có thể học theo cha mẹ một cách có ý thức nhưng cũng có khi là vô thức.
Thói quen tốt của ba mẹ hàng ngày chính là phương pháp hiệu quả nhất để rèn luyện cho con những thói quen đúng đắn, là yếu tố giúp con hình thành nên những phẩm chất tính cách tốt đẹp trong tương lai. Và thật không may là trẻ con bắt chước những hành vi xấu sẽ nhanh hơn so với các hành động tốt. Chính vì thế, những thói quen xấu, những hành động tiêu cực của cha mẹ cũng nhanh chóng ảnh hưởng trực tiếp tới con, khiến con có những hành động tương tự.
Nếu cha mẹ muốn con mình tốt lên, hãy cố gắng xây dựng và duy trì nhiều thói quen tốt mỗi ngày. Ngược lại, nếu cha mẹ có nhiều thói quen xấu, hãy thay đổi điều này hoặc hạn chế để nó diễn ra trước mặt con. Vậy đâu là những thói quen xấu của cha mẹ khiến con không tự lập?
9 thói quen xấu của cha mẹ khiến con không tự lập
Tuy nhỏ nhặt, nhưng những thói quen xấu diễn ra hàng ngày của ba mẹ có thể âm thầm hủy hoại tương lai của con. Sau đây là 9 thói quen xấu của cha mẹ khiến con không tự lập.
Tiết kiệm cho bản thân nhưng lại quá hào phóng với con cái
Đây là một thực trạng của hầu hết cha mẹ trên thế giới - luôn dành cho con những thứ tốt đẹp nhất. Tiết kiệm với bản thân nhưng lại hào phóng với con cái khi đáp ứng đầy đủ các nguyện vọng của con. Cha mẹ luôn cho rằng đây là cách thể hiện yêu thương với con, nhưng điều này vô tình khiến con nghĩ đó là điều “đương nhiên”, có lối sống xa xỉ, không biết quý trọng đồng tiền và không có kỹ năng quản lý tài chính tốt.
Cha mẹ cần nhớ, yêu con không có nghĩa là cho con nhiều tiền, mà là hãy cho những gì phù hợp. Dạy con lòng biết ơn, cách tiết kiệm tiền và quản lý chi tiêu từ sớm sẽ giúp con có tâm lý chủ động, tự lập hơn trong quá trình trưởng thành.
Sống thiếu kỷ luật
Một đứa trẻ sống với cha mẹ có thói quen trì hoãn, bừa bộn, lười rèn luyện thể thao, ăn uống không điều độ… sẽ bị ảnh hưởng của một lối sống không có kỷ luật, khiến con không tự lập. Con không thể hiểu hết sự nguy hại của một lối sống thiếu kỷ luật ảnh hưởng đến tính cách và cuộc sống trong tương lai như thế nào.
-
Không đúng giờ, hay trì hoãn: Một số cha mẹ có thói quen trì hoãn và không có ý thức về thời gian. Nếu điều này lặp đi lặp lại, vô hình khiến con trở nên lề mề, hay trễ hẹn. Cha mẹ cần làm gương và dạy con khái niệm, cách lập thời gian biểu ngay từ khi còn nhỏ, để chúng hiểu được tầm quan trọng của thời gian. Mọi việc cần phải được tiến hành theo kế hoạch và hoàn thành chúng trong thời gian quy định.
-
Vi phạm giao thông: Vượt đèn đỏ, không đội mũ bảo hiểm, đi sai làn đường... những hành động vi phạm quy định giao thông này của cha mẹ không chỉ đe dọa đến tính mạng, mà sẽ khiến con học theo. Một khi trẻ không có ý thức giữ an toàn giao thông và chấp hành đúng theo pháp luật sẽ rất dễ gặp nguy hiểm. Ngay từ nhỏ, cha mẹ cần dạy con hiểu được tầm quan trọng của việc tuân thủ luật giao thông và làm gương để con noi theo.
-
Lười vận động: Nhiều ba mẹ bỏ qua thói quen rèn luyện thể lực, tập thể thao. Con lười vận động cũng dẫn đến những nguy cơ chậm phát triển một số kỹ năng nhất định. Hãy cố gắng dành thời gian tham gia cùng con, hoặc khuyến khích con tham gia một số môn thể thao và trò chơi vận động. Điều đó không chỉ giúp con rèn luyện cơ thể mà còn vun đắp tình cảm gia đình.
-
Xem tivi và thiết bị điện tử tùy ý: Hiện nay, nhiều chương trình người lớn không phù hợp với trẻ vì rất dễ gây nên hiểu lầm trong quá trình nhận thức. Bức xạ từ những thiết bị điện tử cũng có thể gây hại cho trẻ nếu không biết cách sử dụng. Thay vì thường xuyên sử dụng điện thoại hoặc xem tivi, cha mẹ nên dành thời gian cùng con thực hiện các hoạt động ý nghĩa hơn như đọc truyện, nấu ăn, ghép hình… Hãy cho con xem những chương trình phù hợp với giai đoạn phát triển trong một thời gian hợp lý được quy định và kiểm soát hàng ngày.
Cha mẹ nói dối
Nhiều cha mẹ có thói quen nói dối con, không thực hiện lời hứa trong những tình huống đơn giản hàng ngày để đạt được mục đích nào đó, chẳng hạn như con nghe lời. Dần dần, con sẽ không còn tin tưởng cha mẹ nữa và cảm thấy nói dối là điều đúng đắn để đạt điều mình muốn. Sau đó, con sẽ bắt chước theo hoặc có cái nhìn méo mó về cha mẹ mình.
Những gì bạn hứa với con cái đều cần thực hiện, bởi một khi mất đi sự tin tưởng của trẻ, cha mẹ sẽ ngày càng xa cách với con. Hãy giữ lời hứa và trân trọng sự tin tưởng của con!
Hay so sánh con với những người khác
Nhiều cha mẹ nghĩ rằng việc so sánh con với bạn khác sẽ khiến con có thêm động lực để phát triển hơn. Nhưng khi làm điều này, bạn đã gây cho con tâm lý uất ức, chán ghét và khó chịu, muốn chống đối lại cha mẹ. Hơn nữa, con dễ bị ảnh hưởng tiêu cực bởi thế giới bên ngoài, khiến con không tự tin.
Mỗi đứa trẻ là một cá thể hoàn toàn khác nhau, hãy để trẻ tự do phát triển một cách tự nhiên nhất với những điểm mạnh của riêng mình. Đừng dùng tiêu chuẩn của trẻ khác để áp đặt và đo lường con. Đồng thời, cha mẹ nên phát hiện, khám phá và động viên con phát huy những ưu điểm mà con có.
Bao bọc trẻ quá nhiều
Một thói quen xấu của cha mẹ khiến con không tự lập là luôn lo lắng thái quá với tất cả những hành động của con. Họ không yên tâm để cho con làm bất cứ điều gì. Điều này vô tình làm mất đi mọi cơ hội trải nghiệm quý giá của trẻ, khiến chúng mất đi thái độ tự tin, không được học hỏi và rèn luyện sức khỏe.
Khi không được tự quyết định, con sẽ ngày càng ỷ lại và trở nên lười biếng hơn, khó để thích nghi với thế giới trưởng thành. Như vậy, cha mẹ nên sẵn sàng tạo cơ hội để con làm những việc trong khả năng của mình, giao cho con những công việc trong khả năng và đưa ra phần thưởng xứng đáng. Việc quá yêu thương, bao bọc con thực tế mang lại nhiều tác hại hơn cả.
Không lịch sự
Nếu cha mẹ có những lời nói và hành vi không đúng mực, con cái sẽ bắt chước theo và trở thành thói quen xấu khó thay đổi. Con sẽ nhận thức rằng, hành động hay lời nói đó hoàn toàn không sai trái. Vì tương lai của con, cha mẹ cần cố gắng thay đổi và thường xuyên lặp lại những hành động văn minh và lịch sự. Chẳng hạn như: Vứt rác đúng nơi quy định, nên nói gì và không nên nói gì, nhường ghế cho người già…
Trong việc giáo dục con cái, lời nói và hành động của cha mẹ phải đi liền với nhau. Một khi hành xử của bạn chưa chuẩn mực, không thể yêu cầu con văn minh.
Xem thêm:
Hay nổi nóng
Có đôi lúc cha mẹ bị áp lực, trút những bực tức của mình lên con cái bằng những lời lẽ tức giận. Cách này không thể giải quyết được vấn đề mà còn gây nên những tổn thương không thể xóa nhòa cho con, khiến chúng sợ hãi và ảnh hưởng trực tiếp đến phát triển tâm lý. Đồng thời, điều này cũng sẽ khiến trẻ trở thành người hay cáu gắt, không biết kiểm soát và quản lý cảm xúc của bản thân.
Bản thân cha mẹ cần học cách quản lý cảm xúc của chính mình, hãy cố gắng luôn tạo một bầu không khí gia đình ấm áp, hòa nhã và tươi vui.
Chỉ trích con nơi công cộng
Chỉ trích, mắng con nơi công cộng khi con làm sai là một trong những thói quen xấu của cha mẹ khiến con không tự lập. Điều này làm tổn thương lòng tự trọng của con, khiến chúng cảm thấy xấu hổ và tự ti.
Các nghiên cứu khoa học chứng minh rằng, việc chỉ trích con bằng ngôn từ tiêu cực sẽ không đem lại mục tiêu giáo dục như mong đợi. Thậm chí nó sẽ khiến con trở nên rụt rè, thiếu tự tin, và thui chột tiềm năng ở con. Khi con mắc sai lầm, hãy cố gắng bình tĩnh và truyền đạt bài học đến con một cách tôn trọng, tế nhị và đúng mực.
Cha mẹ luôn tiêu cực
Cha mẹ tiêu cực cũng sẽ hình thành nên những cảm xúc tiêu cực ở con. Dần dần, con vô thức học cách đổ lỗi cho người khác nếu mọi chuyện không diễn ra theo ý muốn, thay vì giải quyết sai lầm hay xem xét lại lỗi lầm của chính mình. Vì thế, cha mẹ cần tiết chế, cân nhắc đến mọi cảm xúc của bản thân khi trò chuyện với con.
Trước mọi vấn đề dù khó khăn thế nào, cha mẹ cũng nên mang một thái độ lạc quan, mạnh mẽ và tập trung vào cách giải quyết vấn đề để trẻ noi theo.